ابزار هدایت به بالای صفحه

در این مراسم انقلابیون تصاویر امام خمینی(ره) و رهبر انقلاب اسلامی ایران را با خود به همراه داشتند و در مقابل دوربین ها نشان می دادند. هم چنین عبدالملک الحوثی طی یک سخنرانی، پیروزی انقلاب را به مردم این کشور تبریک گفت.
رهبر جنبش انصارالله یمن در جمع هزاران یمنی که برای برگزاری جشن پیروزی «انقلاب» این کشور آمده بودند، ضمن تبریک به مردم به مناسبت پیروزی «انقلاب مردمی» اعلام کرد که این پیروزی متعلق به همه یمنی ها است... انقلابیون در یمن مانند بعضی کشورها از طرف های خارجی پول دریافت نکردند، بلکه این انقلاب نتیجه تلاش ملت یمن بود... ارتش ملی بودن خود را اثبات کرد؛ زمانی که دست کشورهای خارجی علیه مردم را رد کرد... ما به ارتش یمن که حاضر نشد ابزاری برای سرکوب انقلابیون باشد و در جنایت علیه مردم شرکت کند، تبریک می گوییم... چالش امنیتی برای ملت یمن، گروه القاعده است.
هزاران یمنی که در مراسم سخنرانی عبدالملک الحوثی  شرکت داشتند پس از پایان این سخنرانی با سر دادن شعار الله اکبر سخنان وی را تأیید کردند.
هم چنین جنبش انصارالله در مورد ادامه تظاهرات و تحصن در صنعا اعلام کرد که انقلابیون تا تشکیل دولت جدید براساس توافقنامه امضاشده با رئیس جمهور یمن و تحقق همه خواسته های ملت در صحنه می مانند. در همین ارتباط خبرگزاری فرانسه نیز اعلام کرد که شهر صنعا پایتخت یمن در کنترل کامل جنبش انصارالله در آمده است.
علی البخیتی از رهبران انصارالله در واکنش به این اخبار اعلام کرد که حضور مسلحانه نیروهای انصارالله در خیابان های صنعا با هدف حفظ امنیت و دفاع از تأسیسات دولتی پس از شکاف به وجود آمده در سرویس های امنیتی  کشور است. وی تأکید کرد که این حضور مسلحانه در سایه شرایط به وجودآمده ضروری اما موقت است.

 شرح رویداد
سرانجام پس از چند هفته، انقلابیون الحوثی توانستند میوه انقلاب خود را بچینند و دولت یمن را مجبور به تن دادن به خواسته های خود کنند. روز یکشنبه که از آن می توان به عنوان «یکشنبه سرنوشت» یاد کرد، اتفاقات بسیار سریعی رقم خوردکه همه تحلیلگران را غافلگیر کرد.
هیئت حوثی ها در صنعا توافقنامه سیاسی را با ریاست جمهوری یمن با حضور فرستاده سازمان ملل به این کشور و هم چنین رئیس جمهور امضا کردند. حوثی ها در پی این توافق، ساختمان های دولتی را که در صنعا تحت کنترل خود درآورده بودند به پلیس نظامی تحویل دادند. پیش از امضای توافق نیز گارد ویژه ریاست جمهوری و لشکر یکم زرهی  به انقلابیون پیوستند.
بر اساس این توافق، آتش بس فوری در صنعا برقرار و دولت شراکت ملی با مشارکت حوثی ها یا نمایندگان آن ها تشکیل و اسامی افراد با کفایت برای تصدی پست نخست وزیری پیشنهاد می شود و قیمت سوخت کاهش یافته و تحصن های حوثی ها در اطراف صنعا نیز متوقف می شود. این در حالی است که هیئت حوثی ها بند مربوط به تحویل سلاح هایی که از اردوگاه های ارتش به دست آورده اند را نپذیرفت.
به طور مشخص بندهای توافق انقلابیون به رهبری حوثی ها با دولت منصورهادی به شکل ذیل است:
1-  لغو قیمت های افزایش یافته سوخت در دولت قبلی، طی دو مرحله:
- مرحله اول: کاهش هزار ریال (یمنی) از قیمت هر بشکه 20 لیتری سوخت (نفت و دیگر مشتقات)
- مرحله دوم: تشکیل کمیته اقتصادی با زمان محدود برای بررسی همه موارد جایگزین جهت لغو باقیمانده قیمت های افزایش یافته و بهبود اوضاع معیشتی و اقتصادی از طریق خشکاندن منابع فساد و ایجاد جایگزین های عملی طبق برنامه های دولت که مورد توافق همگان باشد.
2-  تشکیل دولت با مشارکت همه طرفها با توافق ملی و با حضور افراد سالم و توانمند و شخصیتهایی که هیچگونه جرم یا فسادی مرتکب نشده باشند.
3-  مشارکت فعال و گسترده همه اقشار در این مشورته و حضور مؤثر آنان در هیأتهای اجرایی در سطوح مرکزی و استانها.
سه تا چهار روز پس از امضای این توافقنامه مشاورانی سیاسی از جنبش جنوب و انصارالله و دیگر طرفهایی که نماینده ای به عنوان مشاور ندارند، تعیین می شوند تا این مشورتها بر اساس توافق و منافع عالی کشور باشد.
5-  دولت برنامه ای فراگیر و کاملی را به کمیته اقتصادی ارائه می کند تا در درجه نخست راهکارهایی در برهه زمانی  مشخص برای کاهش تصمیمهای قبلی در زمینه افزایش حاملهای انرژی اتخاذ شود.
6-  آغاز تشکیل کمیته ای برای نظارت بر اجرای نتایج گفتگو.
7-  پایبندی دولت به همه ابزارهای فراگیر برای اجرای نتایج گفتگو و ایجاد راه حل هایی برای مسأله صعده و جنوب با کمک صاحبان این مسأله و نه طرفهای دیگری که به دنبال مانع تراشی در این مسیر هستند.
8-  بازسازی ساختار ارتش و نهادهای امنیتی طبق اصول ملی و افزایش دستمزد نیروهای ارتش و امنیتی و بهبود وضع معیشتی آنان.
9-  پایبندی دولت به حمایت از شهروندان استان البیضاء و دیگر استانهای یمن در برابر هرگونه خطری که آنان را از سوی عناصر القاعده تهدید می کند و فراهم کردن حمایت لازم از آنان.
10- عادی سازی اوضاع در مناطقی که چادرهای تحصن در آنجا ایجاد شده است و جلوگیری از انجام هرگونه اقدام نظامی و یا تلاش برای ایجاد اردوگاه های نظامی جدید.
11- لغو همه مجازاتهای اداری یا مالی اعمال شده علیه انقلابیون و یا کسانی که از انقلاب مسالمت آمیز مردم حمایت کردند.
12- ایجاد مرحله سیاسی جدید طبق این توافق به صورتی که تصمیم گیرنده اصلی و اول و آخر مردم یمن باشند.
امضای این توافقنامه پس از پیشروی های گسترده حوثی ها در یمن و تصرف مقر دولت و فرماندهی کل نیروهای مسلح و دیگر نهادها صورت گرفت. پیشتر نیز محمدسالم باسندوه، نخست وزیر یمن استعفای خود را به عبدربه منصورهادی، رئیس جمهور این کشور داد تا راه را در مقابل امضای این توافق هموار سازد. از سوی دیگر، عبدالقادر علی هلال، استاندار صنعا نیز از منصب خود استعفا کرد. این اقدام چند ساعت پس از استعفای نخست وزیر صورت گرفت.
در همین حال جمال بن عمر، فرستاده سازمان ملل در یمن نیز اعلام کرد که این توافق با استناد به نتایج کنفرانس مذاکرات ملی است که از مارس 2013 تا ژانویه 2014 برگزار شده است و همگان باید به اجرای بندهای آن پایبند باشند. وی خاطر نشان کرد که بر اساس این توافق باید دو مشاور سیاسی برای رئیس جمهور کشور ظرف سه روز از امضای این توافق تعیین شوند که برخی از آن ها شخصیت هایی از حوثی ها و جدایی طلبان جنوب یمن باشند که این افراد وظیفه انتخاب نامزدهایی برای تصدی پست های وزارتی را بر عهده دارند و سفارش ها را به نخست وزیر و دولت برای تضمین تقسیم پست ها در میان تمامی گروه های سیاسی در کشور ارائه می دهند.

 تحلیل رویداد
استقامت انقلابیون در صنعا باعث شد که دولت یمن در برابر آن ها کوتاه بیاید و به نوعی تسلیم شود اما این پایان کار نیست، بلکه کار انقلابیون تازه در مرحله اول است. توافقنامه صورت گرفته است، اما هنوز هیچ ضمانت اجرایی برای  آن وجود ندارد. انقلابیون نباید تا تحقق کامل خواسته های خود میدان های صنعا را ترک کنند وگرنه بار دیگر شیعیان الحوثی باید به کوهستان های صعده برگردند و چه بسا این بار نیز مانند زمان علی عبدالله صالح هدف حملات ارتش قرار بگیرند.
جدای از دولت ناکارآمد صنعا برخی کشورهای دیگر در منطقه نیز بازنده این تحولات بودند. شاید بتوان عربستان سعودی را بزرگترین بازنده انقلاب الحوثی ها در یمن دانست. با شروع تحولات یمن، عربستان که با مشروعیت داخلی  شکننده ای مواجه است و از سال 2011 میلادی و همزمان با موج انقلاب های منطقه با اعتراض های داخلی  مواجه شده است، به شدت از تحولات یمن احساس نگرانی کرد و وزیر خارجه این کشور امنیت یمن را مساوی  با امنیت عربستان اعلام کرد. حتی سعودی ها، در همان آغاز اعتراض های مسالمت آمیز مردمی، انقلابیون را تهدید به حمله کردند اما انقلابیون که در زمان دیکتاتور سابق یمن شش بار با دولت این کشور جنگیده بودند و در مقاطعی نیز آماج حملات جنگنده های آمریکایی نیز قرار گرفته بودند، از فرصت طلایی کنونی نهایت استفاده را بردند و بزرگترین گام برای حاکمیت مردمی در یمن را برداشتند تا راه هرگونه دخالت خارجی را در این کشور مسدود کنند.
اکنون مردم یمن و انقلابیون الحوثی در برابر یک آزمون بزرگ قرار گرفته اند. این درست است که دولت یمن موافقتنامه صلح با آن ها را امضا کرده، اما باید خاطرنشان کرد که این موافقتنامه همچنان که می تواند برگ برنده ای برای انقلابیون باشد، خطراتی را نیز به همراه دارد، به این معنا که ممکن است دولت یمن با نیت کجدار و مریز با انقلابیون رفتار کند تا زمان و فرصت مناسب برای سرکوب آن ها را کسب کند. به عبارتی با این موافقتنامه در مرحله اول، اراده انقلابیون برای  ماندن در صحنه را سست کند و سپس با ابزار تفرقه و سرکوب با آنان مقابله نماید.
بر این اساس انقلابیون بایستی بسیار هوشمندانه در برابر این موضوع رفتار کنند. این فرصت طلایی دیگر برای  انقلابیون به دست نخواهد آمد. انقلابیونی که تنها در فاصله پنج شنبه هفته گذشته تا یکشنبه بیش از 100 کشته در راه انقلاب خود داده اند، نباید فریب خورده و این موقعیت را از دست دهند.
در نهایت این که پیروزی شیعیان الحوثی بار دیگر پیروزی گفتمان مقاومت را در منطقه اثبات کرد. حتی می توان برای  این پیروزی عنوان «آغاز موج جدید بیداری اسلامی» را نیز به کار برد. موج پیشین بیداری اسلامی با سیاست های اتخاذ شده از طرف قدرت های منطقه ای و فرامنطقه ای و هم چنین ناکارآمدی دولت های پسا انقلابی  نتوانست تکمیل شود و در بسیاری از کشورها ازجمله مصر کاملا منحرف شد. بنابراین با پیروزی انقلابیون در یمن می توان امیدوار به تسری این قیام به دیگر کشورهای عربی منطقه بود.

 پیشینه تاریخی و اسلامی یمن
یمن، سرزمینی کهن با سابقه ای درخشان در تاریخ اسلام است و تاکنون شخصیت های برجسته و نقش آفرینی از این سرزمین برخاسته اند. مالک اشتر نخعی سردار بزرگ سپاه امیرالمؤمنین(ع)، عمار یاسر که حضرت امیر(ع) بعد از شهادت ایشان نیز با تأسف «این عمار» می گفت و فقدان آن بزرگوار را ضایعه ای بزرگ می دانست، «اویس قرنی» که رسول خدا(ص) را نادیده، عاشق و شیفته بود و... از جمله بزرگان برخاسته از یمن بوده اند و گفتنی است که سید حسن نصرالله، رهبر مقتدر و هوشمند و حیات آفرین حزب الله لبنان نیز تبار یمنی دارد. مردم یمن به ایمان قوی، سخت کوشی و فداکاری شهرت دارند و استقامت و از جان گذشتگی آنان در میدان های  نبرد، زبانزد اعراب است. به عنوان مثال در تابستان 2004 -1383- در نخستین جنگی که میان الحوثی ها و ارتش مجهز عربستان که برای سرکوب آنان به یمن اعزام شده بود، اتفاق افتاد، 300 تن از رزمندگان الحوثی، ارتش مجهز آل سعود را شکست داد و وادار به عقب نشینی کردند. تعداد رزمندگان الحوثی در سال 2009 -1388- یعنی 5 سال بعد، به صدها هزار رسیده بود که امروزه با پیوستن سایر قبایل و جمعیت های یمن، جمعیتی میلیونی را تشکیل می دهند.
یمن در ضلع جنوبی عربستان و در موقعیت سوق الجیشی حساس و برجسته ای قرار دارد. این کشور، دارای دو ساحل استراتژیک است. ساحل غربی در کرانه دریای سرخ و ساحل جنوبی در دریای عرب. جمعیت یمن 25 میلیون نفر است که به تنهایی از تمامی کشورهای حاشیه خلیج فارس افزون تر است. از جمعیت 25 میلیونی یمن، بین 10 تا 11 میلیون آن ها اهل تسنن و با مذهب شافعی هستند که به مکتب اهل بیت ارادت ویژه دارند و همواره از رژیم وهابی آل سعود نفرت داشته اند، شمار اندکی از اهل یمن، یهودی و مسیحی و بقیه که اکثریت مردم یمن را تشکیل می دهند، شیعه  زیدی هستند که بسیاری از آنان به شیعه 12 امامی پیوسته و یا گرایش دارند. «الحوثی»ها در این طیف تعریف می شوند و امروز نه فقط تمامی زیدی های یمن، بلکه اکثریت قریب به اتفاق جمعیت شافعی نیز رهبری  عبدالمالک الحوثی را پذیرفته اند. عبدالمالک الحوثی برادر حسین الحوثی، رهبر پیشین الحوثی هاست که در جنگ 1383-2004- با ارتش آل سعود به شهادت رسید. از ویژگی های امروز یمن که به ویژگی حزب الله لبنان شباهت فراوانی دارد، این که عبدالمالک الحوثی، با صداقت آمیخته به شجاعت و تدبیر خود توانسته است، قومیت های یمن را به یک «ملت» تبدیل کند به طوری که امروزه با جرأت می توان گفت مردم یمن به یک ملت یکپارچه با اعتقاد راسخ به تغییر دولت دست نشانده کنونی و برپایی یک دولت و حاکمیت مردمی- بخوانید اسلامی- تبدیل شده اند و حال و هوایی نظیر ماه های منتهی  به انقلاب اسلامی در ایران را شکل داده اند. ملت یکپارچه ای که رهایی سرزمین یمن از سلطه غرب و حاکمان دست نشانده را به عنوان یک باور و تکلیف دینی دنبال می کنند و بارها نشان داده اند که تحت هیچ شرایطی حاضر به عقب نشینی از خواسته الهی خود نیستند.
یکی از ویژگی های انقلابیون یمن که آمریکا و رژیم دست نشانده آل سعود را به وحشت انداخته و نگرانی خود را از این ویژگی پنهان نمی کنند، دشمنی سرسختانه انقلابیون با وهابی ها و تکفیری هاست تا آنجا که مقابله با داعش و تکفیری ها یکی از شعارهای اصلی در تظاهرات و اجتماعات میلیونی آن هاست.
بدیهی است که حاکمیت مردم یمن بر سرزمین خود با توجه به ویژگی ها و باورهای نهادینه شده در آن ها که به آن اشاره شد، نظام ژئوپلیتیک حاکم بر منطقه را به گونه ای جدی نه فقط دستخوش تغییر بلکه از اساس دگرگون می کند و در این میان رژیم آل سعود اولین رژیم دست نشانده منطقه است که تاوان دشمنی با ملت های مسلمان و مخصوصاً، خون های  به ناحق ریخته شده مردان و زنان و کودکان مظلوم در سوریه، عراق و نیز غزه را پس خواهد داد.
رژیم آل سعود با چالش جدی دیگری نیز روبه روست و آن کمانه کردن اقدامات وحشیانه  تروریست های اجاره ای  داعش است که خود به شرح جداگانه ای نیاز دارد و در این وجیزه تنها می توان به این نکته اشاره کرد که رژیم سعودی از یک سو هزینه سنگین تأمین تسلیحاتی و تدارکاتی و مخارج جاری  تروریست های اجاره ای داعش را برعهده گرفت و حتی تعداد فراوانی از محکومان به اعدام و حبس های طویل المدت را با این شرط که به  تروریست های داعش بپیوندند، از زندان آزاد کرد و از سوی دیگر با این توهم که داعش در سوریه و سپس عراق به موفقیت هایی دست خواهد یافت، حمایت تسلیحاتی و مالی خود از تروریست های اجاره ای را نه فقط پنهان نکرد، بلکه با حضور در نشست های به اصطلاح دوستان سوریه و... بر این حمایت تأکید نیز ورزید. امروزه اما، تروریست های اجاره ای داعش علاوه بر شکست در سوریه، در عراق نیز زمین گیر شده و در حال قلع و قمع هستند.
نکته ای که در این میان قابل توجه است، آن که، تروریست های داعش، ملغمه ای از سه طیف هستند، سرکردگان که وابستگی آن ها به مثلث غربی، عبری و عربی پنهان نیست، گروه دوم را جنایتکاران حرفه ای تشکیل می دهند، این دو گروه می دانند که به مزدوری وارد ماجرا شده اند، اما طیف سوم، فریب خوردگانی هستند که با شستشوی مغزی و تبلیغات شبه دینی مفتی های وهابی به میدان فرستاده شده اند، کابوسی که امروزه برخی از کشورهای غربی و رژیم آل سعود را به وحشت انداخته است، واکنش همین طیف اخیر است زیرا آدرس و مشخصاتی که از «دشمن» به این طیف داده شده، دقیقاً با سردمداران و عوامل رژیم آل سعود انطباق دارد و سعودی ها از این وحشت دارند که طیف مورد اشاره بعد از ناکامی در مأموریت تحمیلی و خروج از چنبره فریبی که برای آنان ساخته شده بود، به سوی  دشمنان واقعی بازگردند، حرکت معکوسی که از هم اکنون نشانه های آن را می توان دید.

 عربستان در یمن به دنبال چیست؟
دولت عربستان در سال های اخیر به دقت تحولات داخلی یمن را دنبال کرده است و از کوچک ترین اتفاق داخلی در آن کشور غافل نبوده است. آل سعود از زمان شکل گیری جنبش شیعیان «صعده» و متحد شدن قبایل شیعه در استان های «صعده» و «آل   عمران»، با ظرافت بیش تری این تحولات را پیگیری کرده است. از دیدگاه آل سعود، شیعیان صعده خطر بالقوه   ای برای وهابیت به شمار می روند، به خصوص این که مانع بزرگی برای گسترش تفکرات سعودی در خاک یمن هستند. علاوه بر این، خاک یمن، مأمن مطمئنی برای مخالفان سیاست وهابی گری رژیم آل سعود به شمار می رود که عربستان نیز از این گزینه با تمسک به بهانه ی رشد «القاعده» در یمن همواره بهره برداری نموده و نسبت به تحولات داخلی یمن حساس بوده است. به این خاطر از جنگ چهارم «الحوثی ها» که در سال 2004م. با کشته شدن «حسین بدرالدین الحوثی» بنیان گذار جنبش شیعیان صعده به پایان رسید، آل سعود متوجه نفوذ و تأثیرگذاری شیعیان در تحولات داخلی یمن و مناطق مرزی عربستان شد.
طی این سال ها، اقدام نظامی عربستان از آن جهت صورت گرفت که این رژیم احساس کرد که ممکن است بحران داخلی یمن به این کشور نیز منتقل شود، چراکه استان های شیعه نشین «جازان» و «الشرقیه» در مجاورت مرز یمن قرار دارند. کارشناسان امنیتی در زمان جنگ داخلی یمن بر این باور بودند که پس از این که دولت عربستان با دخالت های مستقیم برای سرکوب الحوثی ها از راه دولت مرکزی یمن به نتیجه ای نرسید، خود دست به کار شد و با تمام توان و قوا به خاک آن کشور لشکرکشی کرد. از نظر کارشناسان امنیتی، ناکامی دولت «علی عبدالله صالح» در شکست الحوثی ها در «عملیات زمین سوخته» که در سال 2009م. با کمک و همراهی عربستان صورت گرفت، کاملاً مشهود بود.
عربستانی ها، عملیات نظامی کلاسیک ارتش یمن بر ضد الحوثی ها را بی تأثیر و به نفع شیعیان صعده و جدایی طلبان جنوب یمن ارزیابی کرده و به این نتیجه رسیدند که خود باید به طور مستقیم دست به کار شوند اما برای این کار باید بهانه ای داشته باشند و بهانه ی آن ها نیز حمله ی افراد مسلح ناشناس به یک خودروی گشتی مرزی در منطقه ی «الخوبه» بود که طی آن یک سرباز عربستانی کشته و چندین نفر مجروح شدند. از سوی دیگر حکومت آل سعود که در داخل مورد تنفر شیعیان است برای حفظ قدرت خود، احتیاج به امنیت در مرزهای طولانی با یمن دارد و این مرزها از گذشته های دور نیز همیشه منشأ نگرانی و بحران برای حکام عربستان بوده است.

اقدام های عربستان برای جلوگیری از به وقوع پیوستن انقلاب یمن
بعد از تلاش های ناکام عربستان برای حفظ علی عبدالله صالح در قدرت، خواست کنونی این کشور در حال حاضر حضور آمریکا در یمن است. حضوری که اگر رخ دهد به ماندگاری آمریکا در این منطقه و شبیه شدن وضعیت یمن به افغانستان و عراق منجر خواهد شد. حکومت آل سعود از زمان شروع بیداری اسلامی همواره در جهت عکس و در راستای تشویق حاکمان عرب برای ایستادگی در برابر خواست ملت ها حرکت کرده است. پادشاهی آل سعود در عربستان، تمامی توانمندی های مالی و دیپلماتیک و نظامی خود را برای سرکوب حرکت های مردمی و جلوگیری از سرنگونی حکومت های پادشاهی با ترویج افکار و اندیشه های مرتجعانه و ضدانقلابی وهابی در کشورهای عربی  منطقه به کار گرفته است. عربستان سعودی و کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس عهده دار رهبری این توطئه ها هستند و آمریکا در کنار آن ها سعی در مهار و یا به انحصار درآوردن این انقلاب ها به خصوص انقلاب یمن دارد. این دخالت ها بارها از زبان مقام های سعودی و آمریکایی بیان شده است.
یمن با دارا بودن ذخایر ارضی و موقعیت استراتژیکی مهم، یکی دیگر از اهداف آمریکا برای دخالت در منطقه است و البته این چیزی نیست که از نظر مقام های عربستان پنهان باشد. با این وجود عربستان به عنوان هم پیمان آمریکا، زمینه را برای دخالت و حضور آمریکا در این منطقه فراهم می کند. نکته ی مهم تر این که آمریکا و بعضی هم پیمانان غربی این کشور در یک بازی تبلیغاتی شبیه آنچه در عراق و افغانستان رخ داد، زمینه چینی دخالت های بیش تر در یمن را به بهانه ی رشد چشم گیر القاعده و پایین آمدن ضریب امنیتی در «صنعا» مهیا می نمایند. این کشورها با تعطیل کردن موقت چند سفارتخانه به بهانه ی  ترس از عملیات القاعده و راه اندازی جنگ روانی شبیه آنچه در چند سال پیش بر ضد وجود سلاح های شیمیایی و میکروبی در عراق کردند، افکار عمومی را جهت عملیات نظامی خود در این کشور آماده می کنند.
بهره گیری از القاعده و تشدید درگیری های قومی- قبیله ای
یمن در سال های اخیر پایگاهی مناسب برای رشد القاعده بوده و تعداد نیروهای آن ها به خصوص در سال های اخیر در این منطقه زیاد شده است. همزمان با درگیری ارتش سعودی و نظامیان یمن با گروه الحوثی، دولت آمریکا به بهانه ی  مقابله با القاعده، به یمن نیروی نظامی اعزام کرد و هم اکنون نیز با طرح ادعای خطر القاعده هم چنان به ایفای  نقش در این منطقه می پردازد. امروز عربستان و القاعده به صورت مستقیم و غیرمستقیم اصلی ترین نقش را در کشتار شیعیان یمن به  عهده دارند.
به عبارتی دیگر القاعده به صورت مستقیم و با حضور نیروهای خود در این منطقه به نبرد بر ضد شیعیان می پردازد و به صورت غیر مستقیم بهانه جهت حضور نیروهای آمریکایی و سعودی را فراهم می کند. اهداف بلند مدتی از قبیل مقابله با اسلام و کشورهای مسلمان، ترویج ایران هراسی، ترس از گسترش گرایش به اسلام، تسلط بر خاورمیانه، تأمین امنیت اسراییل، دست یابی به منابع نفتی، در انحصار داشتن بازارهای مصرف کشورهای منطقه و تهاجم فرهنگی، آمریکا و غرب را بر آن داشت تا در سناریویی دقیق و حساب شده دشمنی به ظاهر خطرناک داشته باشد و بخش بزرگی از این نقش به  عهده ی القاعده گذاشته شده است.
خدمت القاعده به آمریکا، فراهم کردن دلیل و توجیه لازم برای اقدام های مداخله گرایانه در یمن بود. به همین دلیل القاعده و وهابیت خوراک تبلیغاتی بسیار خوبی برای رسانه های غربی فراهم می کنند تا از اسلام چهره ای خطرناک و از مسلمانان،  تروریست بسازند. القاعده اکنون نقش مهمی در ایفای نقش جهانی آمریکا به عنوان ژاندارم جهانی بر عهده دارد. عملیات های آنان در عراق و افغانستان هم اگرچه به ظاهر بر ضد نیروهای آمریکا و غرب است، اما اکثر قربانیان این اقدام ها را مسلمانان تشکیل می دهند و نتیجه ی آن تداوم حضور این نیروها در منطقه است. به عبارتی دیگر اقدام های آن ها نه تنها کم ترین فایده ای برای مسلمانان نداشته، بلکه باعث ایجاد ناامنی بیش تر و بهانه ای مناسب برای  افزایش نیرو توسط غرب بوده تا بتوانند کنترل منطقه را در دست بگیرند.
  پیوندهای تاریخی ایران و یمن
پیوندهای تاریخی و مذهبی میان ایران و یمن سابقه ای طولانی دارد. این  رابطه به قبل از ظهور اسلام باز می گردد. در منابع متعدد ادبی، عبارت هایی مثل عقیق یمنی، سهیل یمانی، نگار یمنی و... وجود دارد که بیانگر حضور مؤثر فرهنگی یمنی ها در ایران دارد.
برخی از شخصیت های ایرانی نیز به صورت انفرادی به آن دیار سفر کرده اند، ازجمله دانشمند ایرانی فیروزآبادی،  صاحب قاموس المحیط که در قرن هشتم هجری به آنجا رفت و از سوی حاکم وقت یمن به سمت مفتی  نائل آمد و پس از 10 سال زندگی، دار فانی را وداع گفت و در شهر زبید واقع در ساحل دریای سرخ مدفون شد.
ایرانیان 2 مرتبه حضور تأثیرگذار در تاریخ یمن داشته اند. مرتبه اول حضور ایرانیان در یمن به چند دهه قبل از اسلام، زمانی که پادشاه ساسانی ایران، لشکری را به درخواست سیف بن ذی یزن حاکم یمن، به آن سرزمین اعزام کرد. سپاه ساسانی به فرماندهی وهرز، پس از جنگ با حبشی های متجاوز و اخراج آنان از یمن، در همان جا رحل اقامت افکنده و با همسران یمنی ازدواج کردند. فرزندانشان به ابناء الفرس معروف شدند. اکنون در بنی حشیش نزدیک صنعاء، دو روستا با نام ابناء و فرس وجود دارد و نام خانوادگی مردم این دو روستا، الجیلانی (گیلانی) است.
هنگام بعثت رسول گرامی اسلام(ص)، حاکم یمن، ایرانی زاده ای به نام باذان بود. با سفر امام علی(ع) به صنعاء و دعوت اهل یمن به دین اسلام، باذان مسلمان شد و سپس بقیه مردم و قبایل صنعاء بدون جنگ و خونریزی  اسلام آوردند. آنگاه باذان، باغ خود را به پیامبر(ص) هدیه کرد. پیامبر رحمت نیز آن باغ را وقف مسجد کرد. اکنون جامع الکبیر صنعاء یکی از مساجد تاریخی جهان اسلام، در وسط صنعای قدیمه قرار دارد.
مرتبه دوم حضور ایرانیان در یمن به قرن سوم هجری بر می گردد. یحیی بن الحسین ملقب به الهادی، مؤسس امامت زیدیه در یمن، به همراه حدود 800 تن از یاران ایرانی اش از دیلم و طبرستان، به سوی صعده رهسپار شد. قبایل همدان، خولان و بکیل با او بیعت کردند و اولین حکومت شیعی در یمن پایه گذاری شد.
اکنون امام زیدی، یحیی بن الحسین در جامع الهادی صعده مدفون است و قبرش زیارتگاه شیعیان. یاران ایرانی او نیز در قطعه زمینی به نام مقبره طبریون در کنار حرم او آرمیده اند. پس از یحیی بن الحسین، امامان زیدی 11 قرن در سرزمین یمن حکومت کردند.
اولین تقسیم تاریخی زیدیه تقسیم به زیدیان جارودی و زیدیان غیرجارودی است. جارودیان، زیدیانی هستند که علاوه بر اعتقاد به قیام و انقلاب، وابستگی و علقه شدید به اهل بیت(ع) داشته و اندیشه های شیعی در آن ها پررنگ است. این جریان که در مقایسه با اهل سنت، نزدیک به شیعیان امامی است، همواره جریان اصلی در میان زیدیه بوده است.
این گروه پیروان ابو جارود، زیاد بن ابی زیاد (م 150 یا 160 ه ق) ملقب به  سرحوب هستند که گاهی سر حوبیه نیز نامیده می شوند. ابوجارود ابتدا از اصحاب امام باقر(ع) و امام صادق(ع) بود اما بعدها به زید پیوست. به اعتقاد این فرقه، پیامبر(ص)، حضرت علی(ع) را با نام و نشان به عنوان امام به مردم معرفی نکرده است بلکه پیامبر اوصاف امام بر حق را بیان کرده و این اوصاف تنها بر علی(ع) منطبق است و مردم به دلیل تعیین دیگران برای خلافت گمراه شدند. این اعتقاد حد وسط میان رای امامیه درباره نصب علی(ع) به امامت و رای اهل سنت در انکار اولویت علی(ع) برای چنین منصبی می باشد.
اما درباره امامان بعدی، برخی از جارودیه معتقدند علی(ع) بر امامت حسن(ع) تصریح کرد و سپس امام حسن(ع) بر امامت برادرش حسین(ع) تصریح نمود و پس از امام حسین(ع) هر یک از فرزندان حسنین(ع) که قیام کرد و عالم به دین بود امام است. گروهی دیگر بر آن اند که پیامبر بر امامت حسن(ع) و حسین(ع) پس از امامت علی(ع) تصریح کرده است.
جریان دوم زیدیه که بیشتر حدیث گرا هستند، از لحاظ اعتقادی متشیع به حساب می آیند. حتی کسانی همچون ابوحنیفه هم که افکار انقلابی زید را می پسندید ولی در موارد دیگر همچون مسأله امامت با زید همراه نبودند نیز به همین معنا متشیع و زیدی به حساب آمده اند. این جریان در طول تاریخ وجود داشته ولی همیشه در اقلیت بوده اند و انعکاس چشمگیری در طول تاریخ جز در چند برهه نداشته اند.
در دوره های میانی نیز همین دو گرایش در زیدیه وجود داشته است مثلا عبدالله بن  حمزه، امام برجسته زیدیه در قرن 7 و یا امام دیگری با نام احمدبن سلیمان وجود دارند که سردمداران همان گرایش اصیل زیدی جارودی هستند. عبدالله بن  حمزه، در جایی می گوید: «در زمان ما در یمن جز جارودی ها، زیدی دیگری وجود ندارد.» در همان زمان در سوی دیگر، شخصیتی به نام نشوان بن سعید حمیری صاحب «الحور العین» ظهور می کند که مبانی کلامی در او بسیار کم رنگ است و منتقد زیدیه به شمار می رود و قائل است که افکار زیدیه ساخته و پرداخته امامان زیدیه بعد از زیدبن علی(ع) است والا خود او با خلفا و صحابه رابطه بسیار خوبی داشته است.
در قرون اخیر نیز همین دو جریان وجود دارند و می بینیم که امامانی در میان زیدیه ظهور می کنند که دارای عقاید جارودی هستند و مبانی شیعی در میان آن ها بسیار پررنگ است. به طور مثال منصور بالله قاسم بن محمد که تشکیل دهنده حکومت سوم زیدیه یمن است و عثمانی ها را از یمن اخراج کرد. در دوران حکومت او و فرزندنش المتوکل علی الله (معاصر با ظهور صفویه در ایران)، عالمانی ظهور می کنند که گرایش های شیعی آشکاری دارند و علماء غیر جارودی، آن ها را متهم به غلو و خروج از زیدیه و پیوستن به امامیه می کنند. در زمان ایشان مظاهر و شعائری مثل عید غدیر و عاشورا پررنگ می شود ولی متاسفانه نوادگان قاسم بن محمد، تبدیل به جریانی وا داده و منفعل در برابر عقاید اهل سنت شدند و به تبع و براساس قاعده کلی «الناس علی دین ملوکهم» علمایی ظهور کردند که گرایش های شدید حدیثی و سلفی داشتند. کسانی مثل شوکانی و ابن امیر و ابن وزیر که حتی علمای زیدی،  آن ها را جزو زیدیه نمی دانند و از اهل سنت به شمار می آورند ولی کسانی که از خارج مذهب زیدیه به آن ها می نگرند، آن ها را نیز گرایشی از زیدیه می دانند.
اگر در گرایش جارودی علمایی ظهور می کنند، مانند: صاحب دو جلد کتاب قطور با نام «انوارالیقین فی امامة امیرالمومنین» که حتی زیدیه کنونی این کتاب را چاپ نمی کنند چراکه قدح جدی نسبت به خلفاء و دیگر مخالفان حضرت علی دارد، در مقابل شخصی مانند شوکانی و ابن امیر صنعانی ظهور می کنند که سلفی ها به کلام آن ها استناد می کنند چراکه از پیروان اهل حدیث و احمد بن حنبل حساب می شوند. تنها جرم زیدیان واقعی نزد سلفی ها و وهابی ها این است که شیعه زیدی هستند. آن ها قائل هستند که زید با خلفا و صحابه مشکلی نداشته است. کار به جایی می رسد که وقتی شوکانی در راس قدرت قرار می گیرد و قاضی القضات زیدیه می شود، دست به قلع و قمع علمای جارودی می زند و دستور قتل برخی را به جرم غلو صادر می کند.
درباره مذهب زیدیه، مطالب بسیاری قابل طرح می باشد. اجمالا به خلاصه ای از کتاب مطمح الآمال اشاره می کنیم که در قرن 12 هجری توسط یکی از علمای زیدیه (العلامه  الحسین بن ناصر النیسائی الشرفی الیمنی/ المعروف بالمهلا) در معرفی ائمه(ع)، تألیف شده است:
شیعیان زیدی به جانشینی بلافصل حضرت علی(ع) پس از پیامبر(ص) اعتقاد دارند و خلفای سه گانه را غاصب می دانند. شیعیان زیدی برای امامت، چهارده شرط قائلند که تقریبا همان شرایط ما برای ولی فقیه است الا این که امام باید از اولاد حضرت زهرا(ع) باشد. شیعیان زیدی فقط برای پنج تن آل عبا قائل به عصمت هستند.
در حوزه های علمیه ایشان، از روایات امام باقر(ع) و امام جعفر صادق(ع) بسیار استفاده می شود. در کنار نهج البلاغه و صحیفه سجادیه، کتاب اربعین حدیث امام خمینی(ره) نیز تدریس می شود.
در چند دهه اخیر که نظام لائیک در صنعاء حاکم شد، زیدیه اصیل به حاشیه رانده شد و زیدیه اقلیت و متمایل به اهل سنت مجال بروز و ظهور بیشتری پیدا کرد. خصوصاً آن که عربستان و وهابیت، امکانات فراوانی در اختیار این اقلیت قرار داد تا زیدیه اصیل کاملا از جامعه یمن حذف شود. این برنامه ای بود که دولت یمن و عربستان در طول 47 سال گذشته در حال پیاده سازی آن بودند. اکنون هم بسیار تلاش می کنند تا ثابت کنند گروه الحوثی از مذهب زیدیه جداست و علما و حوزه های علمیه زیدیه را در مقابل جنبش الحوثی قرار دهند. این پروژه بسیار خطرناک است. به این مقاله که در الشرق الاوسط چاپ شده توجه کنید. در همین چارچوب، تلاش وهابیت و دولت یمن بر ایجاد اختلاف بین مذهب زیدیه و امامیه متمرکز شده است اما حقیقت آن است که زیدیه اصیل با مذهب شیعه اثنی عشری  اشتراکات فراوان دارد. دقیق تر آن است که بگوییم امامیه و زیدیه دو روی یک سکه هستند. تفکر امامیه و سلاح زیدیه در طول تاریخ، مکمل یکدیگر بوده است.

نظرات شما عزیزان:

نام :

آدرس ایمیل:

وب سایت/بلاگ :

متن پیام:

نظر خصوصی

 کد را وارد نمایید:

 

 

 

عکس شما

آپلود عکس دلخواه: